SIX-YEAR MOLAR EXTRACTION 🦷

OMG ฟันซี่หกผุเบ้อเริ่ม เอายังไงต่อดี❗️🧐

รูปที่ 1 ฟันกรามแท้ซี่ #16 มีรอยผุลึกทะลุโพรงประสาทฟัน

Six year molar หรือ ฟันกรามแท้ซี่แรก 🦷

เป็นฟันที่ถูกถอนมากที่สุดในกลุ่มเด็กไทยอายุ 12 ปี สาเหตุมาจากฟันผุรุนเเรงจนไม่สามารถอุดได้

หรือรอยผุมีขนาดใหญ่ จนทำให้ long-term prognosis ของฟันไม่ดี

หากพบ Six year molar ที่มีรอยผุรุนแรงและไม่สามารถรักษาด้วยการอุดได้

แนวทางการรักษาในฟันที่มีลักษณะดังกล่าว มีทางเลือกหลากหลายตั้งแต่ การรักษารากฟัน, การถอนฟัน และใส่ฟันทดแทน,

การปลูกถ่ายฟัน, รวมถึงการถอนฟัน Six year molar ที่สภาพไม่ดีออก และเลือกถอนในเวลาที่เหมาะสม

(early extraction of compromised first permanent molar)

สำหรับการพิจารณาให้การรักษาด้วย Early extraction of compromised six-year molar

รูปที่ 2 ลูกศรสีเหลือง เเสดงการขาดพื้นที่ขึ้นของฟันซี่ #45

✅ Indications จะพิจารณาเลือกการรักษานี้ต่อเมื่อ (Gill, Lee and Tredwin 2001, Ong and Bleakley, 2009)

1. 1. ฟันกรามแท้ซี่ที่หนึ่งมี long-term prognosis ของฟันไม่ดี
   2. มีสภาวะฟันหลังซ้อนเก หรือขาดช่องว่างสำหรับการงอกขึ้นของฟันกรามน้อย
   3. คนไข้มีการเจริญในแนวดิ่งของกะโหละศีรษะใบหน้าชนิด hyperdivergent pattern หรือมีสภาวะ anterior openbite
   4. หน่อฟันกรามซี่ที่สาม มีรูปร่างและตำแหน่งที่เหมาะสม (ประเมินจากฟิล์ม x-ray)

❌ Contraindications จะไม่พิจารณาเลือกการรักษานี้ต่อเมื่อ

1. 1. ฟันหน้ามีภาวะสบลึก (anterior deepbite)
   2. Decreased lower facial height
   3. คนไข้มีความผิดปกติของกะโหละศีรษะใบหน้าระดับ severe skeletal discrepancy ทั้งแนว vertical หรือ sagittal เช่น คนไข้ที่มีการสบฟันแบบ Class III malocclusion
   4. คนไข้ที่ไม่สามารถมาตามนัดได้อย่างสม่ำเสมอ เนื่องจากการเลือกถอนฟันในกรณีเช่นนี้ต้องอาศัยการติดตามดูก่ารเปลี่ยนแปลงหลังการถอนฟัน

KEY CONCEPT ORTHODONTICS 

-เรียนจัดฟัน คอร์สเดียวจบ –

💪 Timing for Early Extraction  

แยกช่วงเวลาที่เหมาะสมออกเป็น 2 ช่วง ตาม space requirement บริเวณฟัน first molar ภายหลังการถอนฟันออกไป

กรณีที่ 1️⃣

การถอนฟัน first molar ในช่วงเวลาที่เหมาะสม จะทำให้ second molar เกิด mesial drift ได้มาด้านหน้าได้มาก และช่วยลดการเกิดช่องว่างภายหลังการถอนฟันลงได้

ในฟันบน:

• • • ช่วงเวลาที่เหมาะสมสำหรับการถอนฟัน upper first molar เพื่อให้ second molar มาแทนที่ คือ ขณะที่ฟัน second molar อยู่เหนือ CEJ (cementoenamel junction) ของฟัน first molar (อยู่ในช่วงอายุประมาณ 8 ปี)

ในฟันล่าง:

• • • ช่วงเวลาที่เหมาะสมสำหรับการถอนฟัน lower first molar เพื่อให้ second molar ขึ้นมาแทนที่ คือ ขณะที่ฟัน second molar กำลังสร้าง bifurcation (อยู่ในช่วงอายุประมาณ 8 – 9 ปี)

กรณีที่ 2️⃣

ช่องว่างที่ได้จากการถอนฟัน first molar จำเป็นต้องใช้ช่องว่างเพื่อแก้ไขปัญหาฟันหลังซ้อนเก (crowding) ดังนั้นในกรณีเช่นนี้ ควรจะรอให้ฟัน second molar ขึ้นมาก่อน ถึงจะพิจารณาส่งถอนฟัน first molar เพื่อให้สามารถใช้ space จากการถอนฟันแก้ไข crowding ได้เต็มที่

รูปที่ 3 ลูกศรสีเขียว แสดงฟันกรามแท้ซี่ 46 มีรอยผุทะลุโพรงประสาทฟัน

และเมื่อพิจารณาตำแหน่งฟันซี่ 47 พบว่าฟันที่ 47 อยู่ระดับพอดีกับ CEJ ของฟัน first molar

🤦🏻‍♀️ Consequences of Molar Extraction

ผลต่อเนื่องที่ตามมาภายหลังการถอนฟัน first molar ได้แก่

1. 1. เกิดกาารล้มเอียงเข้าหาช่องว่างของฟันของฟัน second molar (mesial crown tipping)
   2. เกิดการล้มเอียงเข้าหาช่องว่างของฟัน second premolar (distal crown tipping)
   3. เกิด over-eruption ของฟันคู่สบฝั่งตรงข้าม ซึ่งอาจขัดขวางการเคลื่อนที่มาทางด้านหน้าของฟัน second molar ได้

ดังนั้น วิธีการป้องกันการสูญเสียฟันกรามแท้ซี่แรก โดยการวินิจฉัยพบรอยผุตั้งแต่ระยะแรกทันที จึงเป็นสิ่งสำคัญ

KEY CONCEPT ORTHODONTICS 

-เรียนจัดฟัน คอร์สเดียวจบ –